Jongeren, werk en toekomst: wat drijft de nieuwe generatie?

Wat motiveert jongeren op de arbeidsmarkt? Hoe sluiten hun ambities aan bij wat werkgevers zoeken? Tijdens de Contactnamiddag van Mosa-RT op 8 mei 2025 gingen onderwijs, beleid en bedrijven hierover in gesprek. Meer dan 120 deelnemers kwamen samen op de campus in Maaseik voor een namiddag vol inzichten, data en dialoog.

Drie elementen vormden de kern van het programma: een grootschalige bevraging bij 543 Mosa-RT-leerlingen, een prikkelende keynote van trendwatcher Herman Konings, en een panelgesprek waarin jongeren, werkgevers en onderwijsprofessionals samen het debat aangingen. Wat volgt is een heldere momentopname van een generatie in beweging.

Jongeren aan het woord: werken, verdienen en verwachtingen

De bevraging toont aan dat jongeren vandaag al vroeg actief zijn op de arbeidsmarkt. Maar liefst 86% van de leerlingen combineert school met werk, vooral tijdens weekends en vakanties. Horeca, retail, productie, houtbewerking en landbouw blijken daarbij de populairste sectoren.

Buiten de schoolvakanties werken jongeren gemiddeld 5 tot 10 uur per week. In de zomer stijgt dat aantal vaak tot meer dan 14 uur. Jongeren verwachten bij de start van hun loopbaan een gemiddeld nettoloon van €2.286 per maand. Tien jaar later zien ze dat graag oplopen tot €3.200.

Wat zoeken jongeren in een job? Er zijn duidelijke patronen zichtbaar:

  • 76% beschouwt een goed loon als topprioriteit.

  • 51% hecht belang aan een positieve werksfeer.

  • 39% verlangt een goede balans tussen werk en vrije tijd.

Opvallend is ook dat 56% van de jongeren zichzelf in de toekomst als ondernemer ziet. Eén op drie kiest idealiter voor een vaste werkweek van 35 tot 40 uur, terwijl een even grote groep verkiest om flexibel te werken, afhankelijk van de levensfase of persoonlijke situatie.

Een generatie in transitie: de blik van Herman Konings

In zijn keynote Forward to Basics nam trendwatcher Herman Konings het publiek mee in een diepgaande verkenning van Generatie Z, de jongeren die vandaag de schoolbanken verlaten en de arbeidsmarkt betreden. Met scherpe observaties en actuele data schetste hij een generatie die zich beweegt tussen kansen en kwetsbaarheden.

Generatie Z is digitaal vaardig, inclusief, globaal gericht en hoogopgeleid. Tegelijk groeien ze op in een wereld vol onzekerheden: klimaatdreiging, economische druk, informatiestress en sociale media die altijd ‘aan’ staan. Konings sprak over “de meest globale én meest onzekere generatie” ooit.

Maar de centrale boodschap ging verder dan demografische trends. De invloed van digitale technologie op het dagelijks leven is ingrijpend. Jongeren spenderen gemiddeld 1.000 uur per jaar minder aan face-to-face contact dan twintig jaar geleden. Dat laat sporen na: gevoelens van eenzaamheid, aandachtsproblemen en mentale uitputting komen steeds vaker voor.

Konings stelde geen veroordeling van technologie voor, maar een pleidooi voor bewust gebruik. Volgens hem ligt er een gedeelde verantwoordelijkheid bij onderwijs en werkveld om jongeren niet alleen digitaal vaardig, maar ook mentaal weerbaar te maken. Mentale gezondheid, sociale verbondenheid en aandacht voor focus zijn geen bijzaak, maar kernvoorwaarden voor duurzame loopbanen.

In dialoog: bruggen bouwen tussen jongeren en bedrijven

In het daaropvolgende panelgesprek gingen werkgevers en onderwijsprofessionals met elkaar in gesprek. Bedrijven gaven aan dat jonge werknemers vaak technisch onderlegd zijn, maar dat er nood blijft aan sterke communicatieve vaardigheden, zelfstandigheid en verantwoordelijkheidszin.

De Contactnamiddag 2025 gaf een helder signaal: jongeren zijn klaar om hun plaats op de arbeidsmarkt in te nemen. Maar dat lukt pas écht als ze omringd worden met vertrouwen, richting en ruimte om te groeien.